Sắp tới, thu nhập trên 6 triệu đồng/tháng mới phải nộp thuế

(VOV) - Mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc cũng được nâng từ 1.600.000 đồng/tháng lên 2.400.000 đồng/tháng.
Phát biểu tại cuộc họp báo
công bố dự thảo về Luật thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) chiều 8/3, ông
Nguyễn Văn Phụng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính), cho
biết qua 3 năm thực hiện Luật này, đến hết năm 2011 đã có trên 15 triệu
cá nhân được cấp mã số thuế. Trong đó, chỉ có khoảng 1,3 triệu cá nhân
có thu nhập từ tiền lương tiền công, chiếm 10,2%; 194.000 hộ cá nhân
kinh doanh, chiếm 6% phải nộp thuế.

Luật cũ không còn phù hợp

Tuy nhiên, qua thời gian thực hiện Luật thuế thu nhập cá nhân, các cơ
quan chức năng cũng nhận ra một số bất cập. Đặc biệt là mức giảm trừ
gia cảnh trong luật năm 2009 đã không còn phù hợp. Luật thuế thu nhập cá
nhân hiện quy định mức khởi điểm chịu thuế là 4 triệu đồng, mức giảm
trừ cho mỗi người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, thực tế từ năm 2009 đến nay, do tác động tiêu cực của cuộc
khủng hoảng và suy thoái toàn cầu, tình hình giá cả hàng hóa, dịch vụ
đang tăng cao. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống người nộp thuế.
“Vì thế, cần thiết phải điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định trong
luật đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công và thu nhập từ kinh
doanh,” ông Phụng cho hay.

Nói thêm về những bất cập, đại diện Bộ Tài chính cũng cho rằng biểu
thuế cao nhất áp dụng đối với cá nhân nộp thuế là 35% chưa đảm bảo tính
cạnh tranh.

Theo ông Phụng, mức thuế này khá cao khiến việc thu hút chuyên gia,
lao động giỏi có thu nhập cao vào Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Ông Phụng
cũng cho rằng, mức thuế này có thể đề xuất giảm về mức 30% để đảm bảo
khắc phục những bất cập hiện hành.

Về phạm vi và đối tượng chịu thuế, Bộ Tài chính cũng đưa ra ý kiến
sửa đổi quy định về các khoản phụ cập, trợ cấp không tính vào thu nhập
chịu thuế.

Theo Bộ Tài chính, việc quy định các khoản phụ cấp, trợ cấp vào việc
tính thuế trong thực tế thực hiện Luật đã gặp nhiều bất cập. Nhiều khoản
trợ cấp mang tính bù đắp rủi ro hay giải quyết khó khăn tạm thời cho
người lao động cũng bị tính vào khoản thuế như: Trợ cấp tinh giản biên
chế, bồi thường tai nạn… khiến nhiều cá nhân nộp thuế chịu nhiều khó
khăn.

Ngoài ra, theo ông Phụng, thực tiễn cũng đặt ra bức xúc là nhiều
trường hợp buôn bán bất động sản nhưng núp dưới dạng ủy quyền, bản chất
là chuyển nhượng. Đây rõ ràng là hiện tượng lách thuế, bởi thế, việc
điều chỉnh lần này Bộ Tài chính cũng cho rằng cần bổ sung thêm hạng mục
này vào để Luật thêm bao quát, minh bạch, bảo đảm môi trường bình đẳng.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai khẳng định, việc sửa đổi thuế thu
nhập cá nhân lần này vẫn sẽ kiên trì mục tiêu dài hạn đó là đảm bảo công
bằng điều tiết thu nhập, nâng cao đời sống người nộp thuế, khuyến khích
cá nhân gia tăng thu nhập, làm giàu chính đáng.

“Việc sửa đổi cũng sẽ giảm bớt mức điều tiết thuế với cá nhân để thu
hút thêm chuyên gia lao động giỏi có thu nhập cao vào Việt Nam làm việc
và đảm bảo tính cạnh tranh với các nước trong khu vực,” Thứ trưởng Mai
nhấn mạnh.

Dự kiến thu nhập trên 6 triệu đồng/tháng mới phải nộp thuế

Bộ Tài chính dự kiến trình Chính phủ trình Quốc hội bỏ bậc thuế suất
cao nhất 35%, giữ nguyên các bậc thu nhập tính thuế và thuế suất như
hiện hành.

Cụ thể, các nội dung cần sửa đổi như sau:

Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước
khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương tiền công
của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú.

Như đã phân tích ở trên, mức giảm trừ hiện hành không còn phù hợp, vì
vậy Bộ Tài chính trình Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh mức nâng mức
giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ mức 4.000.000 đồng/tháng lên
6.000.000 đồng/tháng; nâng mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ
1.600.000 đồng/tháng lên 2.400.000 đồng/tháng.

Theo tính toán ước tính của Bộ Tài chính, nếu không có sự thay đổi về
chính sách thì dự kiến vào năm 2014 số thu NSNN từ thuế đối với thu
nhập từ tiền lương, tiền công khoảng 52.000 tỷ đồng và từ kinh doanh
khoảng 4.000 tỷ đồng, số lượng người nộp thuế dự kiến sẽ có khoảng 4,86
triệu người chỉ chiếm khoảng 5,5% dân số cả nước[6], khoảng trên 20% tổng số cá nhân được cấp mã số thuế dự kiến năm 2014.

Nếu thực hiện điều chỉnh nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân
người nộp thuế từ 4 triệu lên 6 triệu đồng/tháng, nâng mức giảm trừ cho
mỗi người phụ thuộc từ 1,6 triệu đồng/tháng lên 2,4 triệu đồng/tháng, dự
kiến sẽ có khoảng 70% số người đang nộp thuế ở bậc 1 sẽ chuyển sang
diện không phải nộp thuế, 70% số người đang nộp thuế ở bậc 2 sẽ chuyển
sang nộp thuế ở bậc 1, tương tự như vậy, ở các bậc trên cũng sẽ có một
bộ phận người nộp thuế được chuyển sang nộp thuế ở bậc thấp hơn, theo
đó, dự kiến giảm thu khoảng 8.150 tỷ đồng.

Bỏ bậc thuế suất cao nhất 35%

Điều 22 Luật thuế TNCN quy định biểu thuế lũy tiến từng phần gồm 7
bậc, mức thuế suất thấp nhất là 5%, mức cao nhất là 35%. Bộ Tài chính dự
kiến trình Chính phủ trình Quốc hội bỏ bậc thuế suất cao nhất 35%, giữ
nguyên các bậc thu nhập tính thuế và thuế suất như hiện hành.

Theo Bộ Tài chính, thực tế cho thấy mức thuế suất cao nhất 35% hiện
nay là cao nên những người nộp thuế ở bậc 7 cho rằng không khuyến khích
người có trình độ kỹ thuật cao, năng lực điều hành giỏi ra sức lao động.
Mức thuế cao sẽ làm giảm tính cạnh tranh nội bộ quốc gia và quốc tế
trong thu hút các nhà quản lý, nhà khoa học, nhân lực, lao động có tay
nghề cao vào Việt Nam làm việc.

Theo chiến lược cải cách thuế 2011 - 2020, mức thuế suất thuế TNDN
hiện hành 25%, dự kiến sẽ điều chỉnh xuống khoảng 22 – 23% vào năm 2015,
sau đó giảm xuống còn khoảng 20% vào năm 2020. Để bảo đảm tính tương
quan hợp lý giữa thuế TNDN và thuế TNCN, đồng thời có tính đến xu thế
cải cách thuế ở các nước trong khu vực trong thời gian gần đây, cần
thiết phải sửa đổi mức thuế cao 35%.

Theo phương án này thì các cá nhân có thu nhập tính thuế ở
bậc cao (trên 80 triệu đồng/tháng) sẽ được giảm mức điều tiết so với
hiện hành. Nếu đồng thời sửa đổi biểu thuế theo phương án này và điều
chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh thì mức điều tiết thuế ở tất cả các bậc
đều giảm so với hiện hành, trong đó người nộp thuế ở bậc thu nhập cao
(trên 80 triệu đồng) được giảm nhiều hơn.

Nếu thực hiện điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh lên 6 triệu đồng (cho mỗi người phụ thuộc là 2,4 triệu đ/tháng) đồng thời sửa đổi biểu thuế như nêu trên thì dự kiến sẽ giảm thu khoảng 9.250 tỷ đồng.

Các khoản không tính vào thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công cụ thể được sửa đổi như sau:

Ngoài các nội dung đã quy định trước đây (các khoản phụ cấp về ưu đãi
người có công, phụ cấp quốc phòng, an ninh, sợ cấp hưu trí…), bổ sung
thêm nội dung “và các khoản trợ cấp, phụ cấp không mang tính chất tiền lương, tiền công khác theo quyđịnh của Chính phủ” để Chính phủ có thể quyđịnh kịp thời khi có các khoản phụ cấp, trợ cấp mới phát sinh theo quy định của pháp luật khác.

Về thu nhập chuyển nhượng bất động sản: Theo khoản 5 Điều 3
Luật thuế TNCN thì thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản bao gồm: a)
Thu nhập từ chuyển nhượng quyền sửdụng đất và tài sản gắn liền với đất;
b) Thu nhập từ chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở; c) Thu
nhập từ chuyển nhượng quyền thuê đất, quyền thuê mặt nước; d) Các khoản
thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản.

Bộ tài chính bổ sung thêm khoản thu nhập từ chuyển nhượng bất động
sản bao gồm cả thu nhập từ đổi nhà, đổi đất (nếu có), thu nhập từ uỷ
quyền chuyển nhượng nhà, đất mà người được uỷquyền có đầy đủ các quyền
về nhà đất theo quy định của pháp luật.

Bộ Tài chính đề xuất trình Chính phủ trình Quốc hội về hiệu lực thi hành của Luật từ ngày 01/01/2014./.